دانلود پایان نامه کارشناسی ارشد رشته الهیات و معارف اسلامی
بررسی پوشش زنان و مردان در اسلام
***کامل ترین پایان نامه کارشناسی ارشد در مورد پوشش و حجاب با 329 صفحه
چکیده:
این رساله حاصل تحقیق نویسنده در موضوع پوشش در اسلام است، که متشکل از یک پیشگفتار، دو بخش، نه فصل و یک خاتمه است.در پیش گفتار پیرامون پوشش در ادیان الهی قبل از اسلام مطالبی را متذکر شده‌ایم، به این منظور که امر به پوشش از امتیازات اسلام و مختص شریعت محمدی (ص) نیست، بلکه تمام ادیان الهی و همه انسانها معتقد به پوشش و مزین به لباس اند.
در بخش اول که خود متشکل از شش فصل است، پوشش اجتماعی مرد و بانوی مسلمان تحلیل و تجزیه می شود. قبل از ورود به فصول این بخش به عنوان مقدمه در زمینة پوشش از دیدگاه اهل لغت، پوشش از دیدگاه عقل و از دیدگاه فطرت مطالبی بیان شده است.
فصل اول: بیانگر پوشش در آیات و روایات است.
فصل دوم: در این فصل انواع پوشش که عبارتند از پوشش حفاظتی ـ تجملی ـ تأدبی و تعبدی ـ تمانعی و تأمینی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
فصل سوم: در این فصل پوشش موظفی مرد مسلمان را در اجتماع بیان کرده، حدود و کیفیت آن از دیدگاه شرع مقدس اسلام مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
فصل چهارم: این فصل بیان کننده حدود و کیفیت پوشش اجتماعی بانوان مسلمان است در این فصل مطالبی مورد بحث و بررسی قرار گرفته اند که از این قراراند. 1- شرکت بانوان در اجتماع از نظر دین مبین اسلام 2- حکمت پوشش بانوان در اجتماع 3- شخصیت زن از دیدگاه قرآن کریم 4- حجاب زن در قرآن مجید. آنگاه حدود و کیفیت پوشش بانوان در اجتماع ضمن پنج فرع فقهی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
فصل پنجم: این فصل مبین احکام پوشش اعضاء مصنوعی است.
فصل ششم: در این فصل پوششهای ممنوعه از نظر شرع مقدس اسلام تجزیه و تحلیل شده است و در ضمن دو مبحث لباسهای ممنوعه مشترک و لباسهای ممنوعه مختص بیان شده اند.
در بخش دوم پوشش ممنوعه تأدبی و تعبدی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.این بخش متشکل از سه فصل است.
فصل اول: در این فصل پوشش نمازگزار (ستر صلاتی) در ضمن دو مبحث مورد تجزیه قرار گرفته است. مبحث اول مبین حدود و کیفیت پوشش مرد نماز گزار است و مبحث دوم پوشش موظفی زن نمازگزار را بیان می کند.
فصل دوم: لباس احرام، در این فصل حدود و کیفیت لباس محرم تبیین شده است.
فصل سوم: لباس آخرت، این فصل بیان کننده پوشش میت، اندازه و شرائط آن از دیدگاه شرع مقدس اسلام است.
و در نهایت خاتمه این رساله است که ضمن دو مبحث رنگهای مستحب و مکروه را از نظر دین مبین اسلام بیان می کند.
کلمات کلیدی:
حجاب
پوشش
انواع پوشش
پوشش در آیات و روایات
حجاب زن در قرآن مجید
پوشش اجتماعی بانوان مسلمان
مقدمه:
یا بنی آدم قد أنزلنا علیکم لِباساً یوا‍رِی سُواتِکُم و ریشا و لِباس التّقوی ذِلک خَیر...
ای فرزندان آدم! لباس برای شما فرو فرستادیم که اندام شما را می‌پوشاند. و مایة زینت شماست؛ اما لباس پرهیزگاری بهتر است.
احکام و دستورهای مکتب وحی، که از سوی آفریدگار انسان و جهان، توسط پیامبران به بشر ارزانی شده است، با در نظر قرار دادن ابعاد مختلف انسان، در مقام پاسخ به نیازهای طبیعی و فطری او است. در نتیجه، با سیر تکاملی او هم‌سو و هماهنگ است و در جهت تعالی ارزش‌های انسانی، رهنمایی دانا و خبیر، بلکه بهترین جهت‌دهنده و برترین شکوفاگر استعدادهای مختلف آدمی است.
با توجه به این که جهان و از جمله، انسان ماهیتی«از اویی» و«به سوی اویی» دارد، فقط قوانین و برنامه‌های الهی می‌تواند سعادت انسان را تأمین کند. شهید مطهری در این باره می‌فرماید:
جهان ماهیت از«اویی» (انالله) و«به سوی اویی»(و انا الیه راجعون) دارد. موجودات جهان با نظامی هماهنگ، به یک سو و به یک طرف و یک مرکز تکامل می‌یابند. آفرینش هیچ موجودی عبث و بیهوده و بدون هدف نیست... انسان در میان موجودات، از شرافت و کرامت مخصوص برخوردار است و وظیفه و رسالتی خاص دارد و مسؤول تکمیل و تربیت خود و اصلاح جامعه خویشتن است. جهان مدرسة انسان است و خداوند به هر انسانی بر طبق نیت و کوشش صحیح و درستش پاداش میدهد.بنابراین، احکام دینی با طبیعت فطری هماهنگ و هم‌سو است. این تناسب و ارتباط تنگاتنگ، میان طبیعت فطری و دستورهایی دینی، دو سویه و به صورت متقابل است؛ یعنی از یک سو هدایت‌های فطری، آدمی را به پیروی از احکام و دستورهای مکتب وحی فرا می‌خواند و از سوی دیگر، دستورهای دینی، ما را به پیروی از هدایت‌های فطری دعوت می‌کند.
فهرست مطالب
چکیده 1
سپاس 1
پوشش در آئین زرتشت 7
اقدامات زرتشت برای تحکم رعایت حجاب 7
سیرة عملی زرتشتیان 9
پوشاک زنان زرتشتی 10
پوشش در آئین یهود 12
حجاب در تورات مقدس 13
کیفیت و مقدار پوشش زنان یهودی 14
حجاب در تلمود مقدس 15
قوانین حجاب زنان در تلمود 16
سیره عملی زنان یهودی 19
پوشش در آئین مسیحیت 21
حجاب در انجیل مقدس 22
دستورهای دینی پاپ ها و علمای مسیحی 26
سیره عملی زنان مسیحی 29
خلاصه 32
بیان موضوع 33
پیشینه تحقیق 33
ضرورت تحقیق 34
بخش اول: پوشش اجتماعی 36
مقدمه بخش اول: 37
مطلب اول: حجاب در لغت و اصطلاح 37
مطلب دوم: پوشش از دیدگاه فطرت 38
مطلب سوم: پوشش از دیدگاه عقل 39
فصل اول: پوشش در آیات و روایات 41
الف) پوشش در قرآن کریم 41
ب) پوشش در احادیث و روایات 50
فصل دوم: انواع پوشش 52
1- پوشش حفاظتی 53
2- پوشش تجملی 56
3- پوشش تأدبی و تعبدی 64
4- پوشش تمانعی 68
5- پوشش تأمینی 69
فصل سوم: پوشش اجتماعی مردها 73
دیدگاه ها 74
دیدگاه اول: قول مشهور علمای اسلام 74
ادله قول مشهور 74
نکات 75
شرح و بررسی واژه ها 76
نتیجه 82
دیدگاه دوم: میزان پوشش آقایان در اجتماع 82
ادله 82
نتیجه 85
تحقیق در مسأله 88
دلایل 88
فصل چهارم: پوشش اجتماعی بانوان 90
مطالب 90
مطلب اول: شرکت بانوان در اجتماع 90
روایاتی درباره حضور زنان در اجتماع 91
مطلب دوم: حکمت پوشش بانوان در اجتماع 94
مطلب سوم: شخصیت زن از دیدگاه قرآن مجید 96
مطلب چهارم: حجاب زن در قرآن کریم 100
شرح و بررسی واژه ها 103
استثناء اول 105
استثناء دوم 111
شرح و بررسی واژه ها 116
نتیجه 117
حدود و کیفیت پوشش بانوان در اجتماع 120
فروع 120
فرع اول: پوشش بانوان در برابر نامحرم 120
دیدگاه اول: پوشاندن همه بدن غیر از چهره و دستها تا مچ 121
دلایل 121
خلاصه 139
نتیجه 143
دیدگاه دوم: پوشانیدن همه بدن 144
دلایل 144
تحقیق در مسأله 160
آراء دانشمندان (فقها) 164
الف) آرا فقهای خاصه پیرامون پوشش بانوان در برابر نامحرم 164
ب) آرا علمای عامه پیرامون پوشش بانوان در برابر نامحرم 165
فرع دوم: پوشش بانوان در برابر محارم 168
کیفیت پوشش بانوان در برابر محارم 169
دیدگاه اول: بر بانوان مسلمان واجب است تمام بدن خویش به غیر از چهره و دو دست تا مچ را از محرم بپوشاند 169
دیدگاه دوم: پوشانیدن همه بدن غیر از مواضع زینت در برابر محارم واجب است 170
دیدگاه سوم: بر زن آشکار کردن همه بدن بجز عورتین در برابر محارم جایز است 173
دلایل 173
خلاصه و نتیجه 176
پوشش زن در مقابل همسر 177
فرع سوم: پوشش بانوان در مقابل نامزد 177
آرا فقها 179
بیان ادله 180
بررسی شروط ششگانه 187
مسائل 190
مسئله اول: جواز نظر زن به مرد در هنگام خواستگاری 190
مسئله دوم: آیا تکرار نظر جایز است؟ 192
مسئله سوم: آیا جواز نظر مشروط است؟ 192
مسئله چهارم: در جواز نگاه کردن آیا اذن و اجازه طرفین شرط است؟ 194
مسئله پنجم: در جایی که اجازه ولی شرط است آیا او می تواند نگاه کند؟ 195
فرع چهارم: پوشش بانوان در برابر مماثل 196
دلایل 197
فرع پنچم: پوشش بانوان در برابر تابعین غیر اولی الاربه 199
دلیل 199
فرع ششم: پوشش بانوان در برابر اطفال 199
دلیل 200
حق در مسئله 200
دلایل 201
فرع هفتم: پوشش بانوان سالخورده 201
دلائل 201
تحقیق در مطلب 205
انصاف در مطلب 205
نتیجه 205
میزان پوشش بانوان سالخورده 206
فصل پنجم: پوشش اعضای مصنوعی 207
حکم اعضای مصنوعی 210
دیدگاه اول: پوشانیدن اعضای مصنوعی واجب نیست 210
دلائل 210
1- اصل برائت 210
2- اصل استصحاب 211
دیگاه دوم: پوشانیدن اعضای مصنوعی غیر ظاهره واجب است 211
دلایل 211
1- تمسک به اطلاق ادله وجوب پوشش زینهای غیرظاهره 211
2- اجماع 212
آرا فقها 212
نتیجه 213
فصل ششم: پوشش های ممنوع 214
مقام اول: لباس های مشترک ممنوع 214
الف) لباس شهرت 214
پوشیدن لباس شهرت در اسلام چه حکمی دارد؟ 217
دیدگاه اول: پوشیدن لباس شهرت حرام است 217
ادله 218
دیدگاه دوم: پوشیدن لباس شهرت مکروه است 221
دلایل 221
روایات مجوزه 222
ایراد بر استدلال 223
تحقیق در مسئله (قول بالتفصیل) 224
اقسام لباس شهرت 224
نتیجه 225
ب) لباس مختص 225
پوشش مختص بانوان برای مردها و بالعکس 226
ادله 226
نتیجه 231
ج) لباس مختص به کفار(تشبه به کفار) 231
آرا فقها 232
تحقیق در مسئله 233
ادله 233
د) لباس غصبی 235
ادله 235
مقام دوم: لباسهایی که پوشیدنشان بر مرد مسلمان جایز نیست 238
الف: لباس ابریشمی خالص 238
اقوال علما 238
ادله 240
نتیجه 242
تحقیق در مسئله 247
لباس مطلا 248
ادله 248
فروع 252
ادله 253
نتیجه 254
بخش دوم: پوشش تعبدی و تأدبی 255
مقدمه بخش: 255
فصل اول: پوشش نمازگزار 257
مبحث اول: میزان پوشش لازم برای مرد نمازگزار 258
دلایل 258
نتیجه 263
آرا فقهای اسلام 263
الف) بیانات علماء خاصه درباره میزان لازم پوشش 263
ب) بیانات علماء عامه درباره اندازه پوشش 265
مبحث دوم: میزان پوشش لازم برای بانوان در نماز 267
آرا فقها 267
ادله 268
جمع بین روایات 278
بیان رأی 278
فصل دوم: پوشش محرم(لباس احرام) 279
الف) پوشش موظفی مرد محرم 280
ادله 280
نکات 287
رأی 288
ب) پوشش موظفی بانوان در حال احرام 289
ادله 289
تنبیهات 296
تعویض لباس احرام 296
ادله 296
نتیجه 298
آرا فقها 298
فصل سوم: پوشش میت 302
میزان پوشش لازم در لباس اموات 302
آرا فقها 302
ادله 304
توضیح واژه ها 305
نتیجه 312
خاتمه 313
رنگ لباس در اسلام 313
مقام اول: رنگ های مستحب در لباس 313
1- رنگ سفید 313
ادله 313
نتیجه 316
2- رنگ سبز 316
ادله 316
مقام دوم: رنگهای مکروه در لباس 318
1- رنگ سیاه 318
ادله 318
نتیجه 320
رنگ قرمز 320
ادله 321
نتیجه 322
فهرست مآخذ 323
